Noek, 19 september 2015

Geluk......... in 1 minuut
Dat is Noek, mijn kleinzoontje van 5 weken, zien en weerzien.
Hij, met dat kleine, knappe koppie, met die kleine friemelende handjes.
Met die leuke grimassen en die echte geluidjes.

Een lesje schilderen

Geluk .......in 1 minuut. Dat is bij jou binnenkomen terwijl je aan het schilderen bent. Je zoekt een voorbeeld, vergeet wat je aan het doen bent en zegt tegen mij: "ik heb me hiervoor toch niet opgegeven?". Samen kiezen we een gekleurd plaatje uit en het hagelwitte blad krijgt zijn eerste penseelstreken. Jij begint rechtsboven en ik linksonder. We lachen, kliederen en lachen. Elke keer gaat de kwast in het kopje koffie of in het bakje water. Je vindt het het lelijkste schilderij ooit. Ik verontschuldig me met een brede grijns. De begeleidsters zijn enthousiast en noemen het een geluksmoment. Ze zetten ons samen op de foto.

Zitten waar je zit

Zo bruin in je gezicht, met die grijze haren en het paarse shirt. Je ziet eruit alsof je niets mankeert en de hele wereld nog aan kunt. Een mooie oudere dame. We lachen en bestellen thee en gaan naar buiten. Als ik jou later weer naar de afdeling breng, vraag je hoe het toch komt dat je de weg nooit weet, dat je alles vergeet en dat je niet weet waar je naar toe moet. Nog altijd weet ik niet goed hoe deze vraag te beantwoorden, omdat je het antwoord niet fijn vindt. Ik probeer je af te leiden door praatjes te maken met de andere bewoners in de huiskamer. Daarna kussen en zwaaien we, het vaste ritueel. Ik realiseer me dat dit "vergeten" bepaalt wat jij doet op een dag. Voor jou geen rondjes door de gang. Nee, jij blijft zitten waar je zit, op dezelfde plek.

Het is zover!

Ik weet het al een tijdje. Er komt een moment dat jij mij niet meer herkent. Een volgende fase breekt aan. Deze week is het zover. Ik kom binnen in de woonkamer en je kijkt langs en door mij heen. Geen enkele herkenning. Ben ik een verzorgster voor je? Ik kom dichterbij en wil je kussen. Je schrikt een beetje en deinst achteruit. Heel subtiel. Een fractie van een seconde. En dan is het goed en geef je je over. Je lacht, maar weet eigenlijk niet meer tegen wie. Ik herstel me. Het is prachtig weer om lekker naar buiten te gaan. Je loopt achter je rollator en ik naast je. Gelukkig, na een paar minuten, stel je de inmiddels zo vertrouwde vraag: "wat kom je doen?". Ik antwoord: "gezellig met jou buiten zitten". "Dat is lief", zeg je. Heel ontspannen praten we over de vissen, de eend en de vijver. Je bent blij. En ik? De geschiedenis herhaalt zich en ik vertrouw op mijzelf.

    

Verplichtingen

Een weekend met bezoekjes aan je. Gewoon, omdat ik denk dat je het zo fijn vindt. Niet alsmaar aan die tafel, op je eigen plek, aan het raam, in de huiskamer, waar het stil is en vaak zo stil blijft. Ik neem je mee naar beneden waar we koffie en thee drinken en we kijken toe hoe ze de tafels dekken voor de lunch. De schoon gewassen, gestreken witte tafellakens gaan op de tafels, net als gisteren en waarschijnlijk ook morgen. Je begrijpt het niet helemaal en ik leg het uit. Je kijkt je ogen uit en je voelt dat jullie goed verzorgd worden. Het maakt je blij. 

We gaan naar boven en als ik wegga, vraag je: "Is het zo klaar en goed? Of heb ik nog andere verplichtingen te doen?". Ik antwoord je dat je nu lekker kunt blijven zitten en geef je een dikke knuffel. Je lacht en zwaait.

Twee werelden

Je zit aan tafel met koffie en een taartje. En lacht als ik binnenkom. Bruin gekleurd, mooi in de kleren en met vrolijke opgewekte ogen kijk je me aan. "Wat kom je doen?", vraag je. "Even lekker gezellig bij jou zitten". Dat vind je goed en je eet rustig door. In de gang wordt er gezongen. Ik vraag of je mee wilt doen. Je vertelt me dat je niet altijd zin hebt in die activiteiten. "Ze bedoelen het wel goed hoor en ze zijn ook wel aardig, maar het komt zo gekunsteld over. Helemaal niet spontaan. Net alsof wij vermaakt moeten worden". Ouderwets scherp, zo ken ik je.
Ik ga naar huis en loop naar beneden, toevallig samen met een van de zangers. Hij fluit en is blij: "Het is zo dankbaar om met ze te zingen. Als je ze ophaalt, zitten ze uitgeblust in hun stoel en na een paar liedjes, beginnen ze te stralen en zingen ze uit volle borst mee. Ik heb ze weer een mooie ochtend bezorgd". Twee mensen, twee gedachten, twee werelden.

Dank je wel voor je bezoek.

Vandaag is het anders dan anders. Ik neem je mee, voor een autoritje. Het lijkt me zo fijn als je nog eens bij ons thuis kunt zijn. Na een half uur, lopen we gearmd door de tuin, jij met jouw rollator en ik naast je. Je geniet en lacht en grapt. We maken foto's, filmpjes en hebben zo'n schik. We lunchen met een pannenkoek. Appel met rozijnen, klein formaat. De middag kan niet meer stuk. Na drie uur komen we terug bij het verpleeghuis. Jij schrikt zo ontzettend als we voorrijden: "Ik woon toch niet hier"? Het huilen staat je nader dan het lachen. Het was weg, er was geen herinnering meer aan het verpleeghuis. We lopen naar binnen en de realiteit dringt tot je door. Hier woon je. Je herkent het niet. Even later zit je in een stoel in de woonkamer, omringd door andere bewoners en je zegt: "Dank je wel voor je bezoek". We zwaaien en met heel veel gevoelens loop ik door de gesloten deur.

Jarig

Je bent niet vrolijk. Alles zit je in de weg. Ik vraag je wat je ziet. "Allemaal oude grijze koppen die bang zijn om hun spullen te verliezen. Het komt me neus uit". Ik zit naast je en laat het gaan. Het klopt, er is weinig te beleven. Ook ik word er niet vrolijk van om dit te zien. Ik trakteer je op een bonbon en nog eentje. Ik ben jarig. Je vindt het lekker en je glimlacht. We halen herinneringen op aan jarig zijn. Diep graven en een grote fantasie helpt ons. We lopen een eindje en ik wil je terug naar boven brengen. "Wat moet ik daar doen? Daar is niets te beleven". Je moppert. Gelukkig kom ik op het idee om je naar de activiteiten te brengen. Een schot in de roos. Er zitten allemaal vrouwen met een hapje en een drankje. Je fleurt helemaal op en gaat er genoeglijk bij zitten. Je zwaait me vrolijk gedag en geeft me nog een van je zwierige handkussen.

Tranen

Ik ga naar de film " Still Alice" met actrice Julianne Moore in de hoofdrol. Ik weet het, dit wordt huilen. Professor Ad Vingerhoets ontdekte dat een vrouw elk jaar tussen de 30 en 64 keer huilt. Hij vertelt ook dat bij het ouder worden zich meer 'positieve' tranen ontwikkelen. Ik ga ervoor. Doodstil zit ik bijna 2 uur op mijn stoel. Alzheimer is onomkeerbaar, ook in Still Alice. En bij 10% heel erg erfelijk. Ik vergeet bijna adem te halen. Ontroerend om te zien hoe deze ziekte een grote bron van liefde aanboort. Ik voel dit als geen ander. Eerst bij mijn lieve vader en nu bij jou, lieve moeder. Mijn tranen biggelen.

Overgrootmoeder Christa

Overgrootmoeder, klein omaatje, omi, grootoma, superoma. Heel veel namen voor hetzelfde. Wat maak ik je blij als ik vertel dat je dat over een tijdje bent. Je vraagt honderduit en straalt. Reden genoeg voor je om het nog "even vol te houden". Ik laat foto's zien, van die en die en die en die. Je herinnert het je allemaal weer, je ziet je kleinkinderen weer voor je. En je lacht en lijkt happy. Geluk dichtbij. Ik vertel het je vaak. En elke keer weer die oprechte blijdschap. Zo mooi. Je bent ook blij voor mij en wilt dit vieren. Jij trakteert. We kopen een muffin en eten hem samen op. Allebei met onze eigen gedachten.

Foto

De huiskamer is leeg, geen bewoners. Ook jij bent er niet. Er zijn activiteiten, jij vindt dat leuk gelukkig. Er wordt links gezongen, rechts draait een film en beneden treedt een koor op. Ik zoek je niet op. Tijd om rustig naar je kamer te gaan, om schilderijtjes op te hangen, aan de draadjes die al 3 maanden leeg zijn en troosteloos op de muur hangen. Eerst een mooie molen. Kun je het aan om vanavond jezelf jong te zien? Het is zo'n prachtige foto van jullie samen. Ik besluit de foto op te hangen.
Ik ga op zoek, in jouw paar kastjes, in de zakken van je kleding. Je bent iets kwijt. Zo zielig. Dat gebeurt bij jullie. Vorige keer vond ik je bril terug, na 3 dagen. De nieuwe bril ligt nu in mijn kast.
Ik moet weg. Jij bent nog niet terug. Ik vraag de begeleiding om vanavond samen met jou de foto te bekijken. Droom zacht over toen.

Mooie moeder

Het is lente, stralend weer, het kriebelt anders dan anders. Ik zoek kleding uit voor je. Wat heb je nog, wat past er nog? Staat deze kleur je nog nu je 88 bent? Ik heb me nooit gerealiseerd dat de rollen zo zouden omdraaien. Eigenlijk wil ik dit helemaal niet.
Ik pak een zak en vouw de kleding op. Ondertussen denk ik aan de hangkast op jouw kamer. Hij is klein en eigenlijk al vol. Ik neem ze toch mee. Eerst ze laten merken. Jouw naam.
Ik gun je zoveel mooie kleren nog, sjaaltjes, schoenen, tassen, alles. Het is zo mooi om jou mooi te zien.

voorlezen

Het is stil in de huiskamer, zes bewoners zitten er doodstil. Jij zit aan tafel met de krant voor je. Ook jij staart in het oneindige. Net als iedereen hier. Waar kijk je naar, waar ben je met je gedachten, heb je nog gedachten? Je herkent me en lacht. Altijd diezelfde vraag: wat kom jij doen? Gewoon bij je zitten lieve schat, een beetje kletsen. Het is goed. Ik pak de krant en lees een beetje voor. Van het bericht over de Gran Prix van Monaco, met hotelkamers van €10.000,--, naar de Duitse dame van 65 jaar die nog een vierling krijgt. Van een nieuw Italiaans winkeltje in de Nieuwstraat, naar een bom van 500 ton die in Deventer gevonden is. Jullie gaan meedoen. "Mijn ouders wonen daar vlakbij, ik werkte daar vroeger... ". Iedereen herkent wel iets en ik sta versteld. Openheid en vooral het samen gevoel komt boven. Ik weet het weer: voorlezen is ook zo prachtig! Als we de krant uit hebben, doen we nog samen de kruiswoordpuzzel. Daarna ga ik en hoop dat jullie gezellig samen eten.

Geluk .....in een half uur

Gisteren was ik bij je. We moeten wachten op de dokter die zo komt. Jij weet van niets. Je eet lekker een boterham met slaatje. Iedereen eet zo'n boterham. Het is vijf uur. Ik krijg ook een slaatje. De verzorgsters zijn lief en vragen of het smaakt. Jouw tafelgenoot vertelt mij een verhaal over de dominee. Ik begrijp het voor een klein deel. Hij vindt ook de opwaaiende zonneschermen niet mooi. En een andere tafelgenoot vraagt aan mij of hij nu met de fiets naar huis mag. Jij wilt mij beschermen en zegt "doe maar niets hoor". Ik vertel je over de dokter en het onderzoek. Je snapt het en vergeet het vervolgens weer. Het eten is op, we moeten wachten en de bewegelijkheid bij de medebewoners neemt toe. Ik pak jouw nagel etui en neem het mee naar de huiskamer. Het idee staat je aan en binnen een minuut ben jij aandachtig jouw nagels aan het verzorgen. Je beseft dat we in de huiskamer zitten en je voelt je een beetje bekeken. Al gauw ben je ook dit vergeten. We hebben net lekkere crème op onze nagels en handen, als de dokter ons komt halen. Geluk ...in een half uur.

mijn lieve moeder

Op 13 februari 2015, zomaar opeens, is het zover. Mijn moeder wordt met spoed opgenomen in verpleeghuis P.W. Janssen. Op de gesloten afdeling Dorth.
Ik was er al steeds bang voor: hoe lang konden wij het nog redden om jou thuis te laten wonen?
Dementerende lieve moeder.

Nadat we heel veel jaren jouw lieverd en mijn vader hebben bezocht in P.W.Janssen, is het nu ook jouw woonplekje geworden. Wat we niet wilden lieve schat, is toch gebeurd.

21 mei 2015, 3 maanden verder, afdeling Dorth is jouw thuis geworden en ik weet nu dat ook jij in P.W. Janssen jouw laatste fase van het leven zal wonen. Hoe ontzettend spijtig ook.

Mijn blog verandert, deze blog zoekt, deze blog is leven.
Hoeveel mooier kan ik het omschrijven?
Op zoek naar "Geluk ......in 1 minuut", voor jou, mijn moeder.
Deze kunst geldt nu voor mij.

de eerste zonnestralen pakten we samen